Come back! + nowa lekcja: REAKCJE CHEMICZNE

Wielki COME BACK bloga chemia-na-6tke.blogspot.com !!!

Kochani!

Najmocniej przepraszam wszystkich zainteresowanych, którzy śledzili moje chemiczne posty za dość spory zastój na blogu… W ostatnim czasie dość dużo działo się w moim życiu, stąd brak mojej aktywności :( Ale spokojnie, od dziś będę nadrabiać zaległości :) (a trochę się ich nazbierało).

Nowy post, po wielkim come back’u zacznę od czegoś przyjemnego, a bez czego każdy chemik, ba … każdy organizm, który żyje na tym świecie (tak - Ty też ;) ) nie mógłby funkcjonować.

Tak! Mówię oczywiście o reakcjach chemicznych!

Tylko spokojnie, nie przestraszcie się ;) Wiem, że reakcje za pewne od razu kojarzą Wam się z uzgadnianiem stechiometrycznym (lewa strona musi zawsze równać się prawej….NUDA… a w szczególności, kiedy te dwie strony nie chcą się wcale równać…). Jednak na pozór „skomplikowane” reakcje chemiczne nie są takie złe, wręcz przeciwnie, są nam niezbędne do życia.

W naszych organizmach zachodzi tysiące tego typu procesów… Kiedy spożywamy pokarmy, nasze narządy wykonują ogromną pracę, aby wszystkie niezbędne składniki (zbędne niestety też -  w końcu powiedzenie: "jesteś, tym czym jesz" nie wzięło się znikąd) odpowiednio uległy metabolizmowi i w prawidłowej postaci zostały dostarczone do naszych komórek.

Oczywiście - to nie jest lekcja biologii, więc przechodzimy do chemicznych szczegółów (w końcu po to tu jesteśmy ;))

Czym są wspomniane reakcje chemiczne??

W teorii reakcja chemiczna jest to proces, w wyniku którego z pierwotnej substancji (składników) – zwanych substratami, powstaje inna substancja/substancje (składniki), zwanych produktami. Aby doszło do powstania nowej substancji konieczne jest rozerwanie wiązań chemicznych pierwotnych substancji. Jest to warunek, bez którego reakcja chemiczna nie istnieje.

substrat/substraty -- > produkt/produkty

I to co lubimy najbardziej, czyli przykład!:

2H₂ + O₂ -- > 2H₂O

P.S. Spokojnie, później będą trudniejsze ;)

Hmm… możemy się zastanowić w takim razie, jak to jest np. z topnieniem lodu? Przecież lód to woda, więc kiedy topnieje czy wiązania cząsteczek wody również się rozrywają?

Oczywiście, że nie ;) Lód podczas topnienia zmienia swoją postać fizyczną z ciała stałego na ciecz i mówimy wtedy o przemianie fizycznej (czego w żadnym wypadku nie wolno mylić z reakcją chemiczną). Podczas przemiany fizycznej, nie dochodzi do rozerwania wiązań chemicznych, a tym samym „produkty”, które powstają pod wpływem topnienia, krzepnięcia, sublimacji itp. są wciąż tymi samymi substancjami, tylko występującymi pod inną postacią.

Wróćmy do naszych reakcji ;)

Oczywiście, żeby nie było tak łatwo, występuje kilka rodzajów reakcji chemicznych, które omówię poniżej:

1. Reakcja syntezy (łączenie) – jest to reakcja, kiedy w wyniku połączenia się dwóch, dość prostych składników, powstaje inny bardziej złożony składnik,  czyli:

A + B -- > AB

konkret:

2Na + Cl₂ -- > 2NaCl

!!! Pamiętajmy o ustaleniu współczynników stechiometrycznych (czyli liczb przy danym atomie pierwiastka), tak, aby lewa strona reakcji równała się prawej – patrz: prawo zachowania masy !!!

2. Reakcje analizy (rozkładu) – czyli reakcja odwrotna do syntezy, a mianowicie podczas analizy dochodzi do rozkładu złożonej substancji, na bardziej proste, mniejsze cząsteczki.

2CuO -- > 2Cu + O₂

3. Reakcja wymiany -  rodzaj już trochę bardziej skomplikowanej reakcji, której jak sama nazwa wskazuje polega na wymianie jednego lub kilku atomów w cząsteczce danej substancji:

AB + C -- > BC + A

(widzimy, że składnik C „wskoczył” na miejsce A i „wyrzucił” A z cząsteczki)

CuSO₄ + Fe -- > FeSO₄ + Cu

Teoria – teorią, a jak to wygląda w praktyce? Gdzie są te „słynne” reakcje?

Tak, jak mówiłam na początku – one są WSZĘDZIE!!!

Fotosynteza

Metabolizm w organizmach żywych

Przemysł

Uczucia i emocje - to także reakcje chemiczne w naszym mózgu ;)

Podsumowując moją dzisiejszą krótką lekcję dotyczącą reakcji chemicznych – pamiętajcie o tak istotnym znaczeniu, jakie dla nas stanowią omawiane procesy. Bez nich nie byłoby życia na tej planecie (i myślę, że na każdej innej też ;) ). Warto też zwrócić uwagę, na prawo zachowania masy, które pozwala na ujednolicenie wszystkich reakcji chemicznych, tak aby każdy proces rządził się takimi samymi regułami ;) (Link do praw chemicznych: https://chemia-na-6tke.blogspot.com/2016/12/podstawowe-prawa-chemiczne.html).

P.S. W kolejnym poście omówię kilka konkretnych przykładów odnośnie uzgadniania współczynników stechiometrycznych reakcji chemicznych ;)

Miłej soboty! ;)